کلیدهای PASS ، کلیدهای ترکیبی (Hybrid) می‌باشند که از ترکیب سکسیونرهای مختلف و کلیدقدرت برای تشکیل یک مجموعه فیدر در سطح ولتاژ فشارمتوسط و فشارقوی بکار می‌روند.
کلمه “PASS” مخفف عبارت “Plug and Switch System” بوده که ویژه استفاده در پست‌های با فضای محدود می‌باشند که در بسیاری از پست ها در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این کلیدها معمولاً با ترکیب‌های مختلف تا ولتاژ ۴۲۰ کیلوولت ساخته می‌گردند.
کلید های ترکیبی “PASS” ، که مجموعه ای از دو سری سکسیونر و یک کلید قدرت ، در یک مجموعه بسته بوده و بروی یک پایه نصب می‌گردند و براحتی می‌توان آنها را روی فونداسیونی نه چندان پیچیده در پست‌ها نصب نمود.
این کلیدها بسته به نوع کاربری که برای آن طراحی شده اند ، دارای اشکال گوناگونی می‌باشند و در این مقاله در خصوص نوع PASS-M00 که برای ولتاژ‌های تا 72.5kV بکار می‌روند ، تأکید بیشتری کرده و این نوع کلید ، در شبکه‌های فشارمتوسط نیز به کار می‌روند.
مقایسه فضای اشغال‌شده توسط پست‌های هوایی سنتی و پست‌های PASS
با توجه به ساختار پست‌های PASS و ترکیب داخل آنها می‌توان ابعاد پست‌های فشارمتوسط و فشارقوی را با استفاده از این تجهیزات به شکل قابل توجهی کاهش داد. در شکل شماره ۲ ، فضای اشغال شده دو نوع پست 132 کیلوولت، در دو حالت استفاده از ادوات و تجهیزات سنتی “AIS” و همچنین توسط استفاده از کلیدهای “PASS” مشاهده می‌گردد.
ساختار عمومی کلیدهای PASS-M00
این کلیدها دارای دو سری بوشینگ بوده که بوشینگهای عمودی ، بخش تغذیه‌شونده (ورودی) کلید بوده و بوشینگهای مایل ، بخش تغذیه‌کننده (خروجی) کلید می‌باشند.
توسط یک کلید “PASS” می‌توان دو سمت تغذیه فیدر و بخش انشعاب از خط را زمین نمود ضمن این که هر دو سر کلید قدرت نیز با سکسیونر ساده قابل جدا‌شدن می‌باشد.
در شکل شماره ۴ ،نمای ظاهری و بخش‌های تشکیل‌شونده کلید مشخص شده است
مکانیزم عملکرد کلید “PASS-M00”
کلیدهای “PASS” به عنوان کلیدهای هایبریدی ، شامل دو بخش کلید قدرت و سکسیونر می‌باشند که به شکل مجزا عمل می‌کنند ، به این شکل که سکسیونرهای سه وضعیتی توسط یک موتور گیربکس یا به شکل دستی توسط یک دستگیره تغییر وضعیت داده و کلید قدرت نیز به عنوان یک بخش مجزا ، توسط سیستم شارژ فنر و بوبین های قطع و وصل عمل می‌کند.
در شکل‌های شماره ۵ و ۶ ، ساختار داخلی این کلیدها به شکل ساده مشخص شده است.
بخش‌های اصلی تشکیل‌دهنده کلید PASS-M00
به شکل کلّی کلید PASS-M00 از بخش‌های زیر تشکیل می‌گردد:
۱- سکسیونرهای سه‌وضعیتی
۲- کلیدقدرت
۳- پوشش کلید
۴- تابلوی کنترل
۵- پایه نگهدارنده کلید
سکسیونر ترکیبی کلیدهای PASS-M00
همانطوری که عنوان شد ، کلید “PASS” به دو سکسیونر جداکننده و زمین کننده ترکیبی مجهز می باشد که توسط مکانیزم موتورگیربکس عمل می‌کند که توسط آنها، قابلیت اتصال هر یک از بخش های ورودی و خروجی کلید به بوشینگ های “L1” و “L2” و همچنین به زمین میسر خواهد بود.
عملکرد سکسیونرهای ترکیبی کلید به شکل بادامکی بوده (شکل ۷) و با چرخش یک محور که توسط یک موتور گیربکس در جهت عقربه‌های ساعت یا خلاف آن انجام می‌گردد و همزمان با گردش موتور گیربکس ، وضعیت‌های مختلفی را برای کلید ایجاد می‌گردد که در شکل ۸ نمایش داده شده است
این چرخش توسط مکانیزم موتوری هم به شکل دستی و امکان پذیر می‌باشد این مکانیرم در بروی پوشش کلید قرار گرفته است موتور مکانیزم سکسیونرها توسط مدارات کنترل داخل تابلوی کنترل کلید ، راه‌اندازی و کنترل شده و در جهت عقربه های ساعت یا خلاف آن به حرکت در می‌آید تا وضعیت های دلخواه مورد نیاز را ایجاد نماید. در شکل ۹ ، این مکانیزم مشخص شده است.
وضعیت های مختلف سکسیونرهای کلید PASS-M00
همانگونه که عنوان گردید، با گردش محور سکسیونرهای کلید که به شکل دستی و الکتریکی امکان پذیر بوده ، وضعیت های مختلفی ایجاد می‌گردد . محور سکسیونرهای این کلیدها ، از زاویه 45 درجه تا 135- درجه گردش می‌کند که در طول گردش خود چهار وضعیت مختلف را بوجود می آورد که در شکل 10 ، هر یک از وضعیت های سکسیونرها را در موقعیت های یاد‌شده ،نمایش داده شده است.
کلید قدرت
به غیر از مکانیزم سکسیونرهای ترکیبی کلیدهاPASS-M00 ، بخش پر‌اهمیت دیگر این کلیدها ، کلید قدرت (Circuit Breaker) آن می‌باشد که داخل مجموعه قرار گرفته است و این کلید توسط سیستم مکانیزم شارژ فنر دستی و موتوری و همچنین بوبین‌های قطع و وصل عمل می‌نماید.
مکانیزم عملکرد کلید قدرت نیز بروی پوشش کلید قرار گرفته است که در شکل 11 ، نمای مکانیزم موتور کلیدهای PASS-M00 نمایش داده شده است.
کلیه تجهیزات مربوط به قطع و وصل کلید قدرت شامل ، موتور شارژ فنر ، بوبین‌های وصل و قطع و سایر تجهیزات مربوطه در داخل جعبه مذکور قرار گرفته است.
تابلوی کنترل کلیدهایPASS-M00
کلیدهای PASS-M00، دارای یک تابلوی کنترل می‌باشند که در داخل آنها تجهیزات الکتریکی مورد نیاز جهت عملکرد کلید قرار گرفته است ضمن این که یک صفحه دارای دکمه های فشاری و چراغ‌های نشاندهنده نیز وجود دارد که می توان به سکسیونرها و کلید قدرت کلید فرامین لازم را از محل کلید اعمال نمود. شکل شماره 12 ، نمای ظاهری تابلوی کنترل کلید PASS-M00 را نمایش داده است.
عملکرد کلید و اینترلاک‌های مربوطه
عملکرد کلیدهای PASS-M00 به این شکل است که مانند تمامی مکانیزم‌های تابلوهای فشارمتوسط و فشارقوی به دلیل این که سکسیونرهای بکار رفته قابلیت قطع و وصل بار را ندارند ، تغییر وضعیت آنها تنها هنگامی امکان‌پذیر است که کلیدقدرت قطع باشد و پس از قرارگیری سکسیونر بروی وضعیت دلخواه ، امکان وصل کلید قدرت فراهم می‌گردد که اینترلاک‌های لازم برای جلوگیری از خطاهای عملکردی در این سیستم وجود دارد.
عایق‌بندی کلیدهای PASS-M00
یکی از مهمترین مواردی که باعث فشرده‌شدن کلیدهای PASS-M00 شده است ، عایق‌بندی این کلیدها است که کلیه بخش‌های قدرت کلیدهای PASS-M00 در داخل گاز SF6 بوده که از طریق بوشینگهای کلید با خارج از پوسته کلید در ارتباط می‌باشند.
با توجه به این موضوع که عایق گاز کلید برای عایق‌بندی آن بسیار اهمیت دارد ، از یک دستگاه چگالی سنج گاز بروی کلید استفاده شده است که مقدار چگالی گاز را نمایش داده و سطوح مختلف کم گاز را به سیستم کنترل خود ارسال می‌کند که در شکل شماره ۱۳ ، نمایش داده شده است.
عملکرد کلید PASS-M00 در یک فیدر ساده تغذیه ترانسفورمر
در شکل شماره ۱۴ عملکرد یک کلید PASS-M00 در یک فیدر ساده تغذیه ترانسفورمر نمایش داده شده است.
امکان نصب ترانسفورمرهای جریان و ولتاژ بروی کلیدهای PASS-M00
با توجه به ساختار کلید PASS-M00 امکان نصب ترانسفورمرهای جریان حلقوی بروی بوشینگهای کلید برای استفاده‌های مختلف وجود دارد که در شکل شماره ۱۵ مشخص شده است و همچنین امکان نصب ترانسفورمر ولتاژ بروی کلید هنگام سفارش‌گذاری آن وجود دارد.
