تابلوهای فشارضعیف – تعاریف عمومی

تابلوهای فشارضعیف همانطوری که از نامشان مشخص است برای سطوح ولتاژی فشارضعیف بکار می‌روند.

در استاندارد IEC-61439-1 به عنوان استاندارد مرجع تابلوهای فشارضعیف ، سطح ولتاژ متناوب ۱۰۰۰ ولت و سطح ولتاژ ۱۵۰۰ ولت را به عنوان سطح ولتاژ نهایی تابلوهای فشارضعیف معرفی نموده است.

اما پیش از پرداختن به مقادیر مربوط به تابلوهای فشارضعیف لازم است ساختار یک تابلوی فشارضعیف را بشناسیم.
در حال حاضر صحبت از تابلوی فشارضعیف به معنی تابلوی دارای تجهیز کلید‌زنی به منظور توزیع انرژی الکتریکی می‌باشد.
شکل زیر دیاگرام تک‌خطی یک تابلوی توزیع فشارضعیف ساده را نمایش می‌دهد:

بخش‌های تشکیل‌دهنده تابلوی فوق به شرح زیر می‌باشند:

محفظه تابلو :

محفظه یا پوشش تابلوی فشارضعیف وظیفه نگهداری تجهیزات الکتریکی بکار رفته در تابلو را به عهده دارد و جزو مهمترین بخش‌های تابلوهای برق به شمار می‌ٰرود چون وظیفه حفاظت تجهیزات الکتریکی و جلوگیری از دسترسی به آنها یا ورود گردوغبار ،‌ اشیاء خارجی یا مایعات را نیز به تابلو عهده‌دار می‌باشد که این موارد با درجه حفاظتی مشخص می‌گردد.

برای آشنایی با درجه بندی حفاظتی تابلوها پیشنهاد می‌گردد مقاله درجه حفاظت IP در این سایت مطالعه گردد.

پوشش تابلوهای فشارضعیف از نوع فلزی از ورق‌های آهنی رنگ‌شده ، استیل ،‌ آلومینیم و یا از مواد غیرفلزی مانند پلی‌کربنات ، فایبر‌گلاس و …. می‌تواند انتخاب گردد که هر یک از آنها خصوصیات ویژه‌ای دارند.

شینه اصلی تابلو :
شینه اصلی تابلو به معنی یک ‌هادی اصلی می‌باشد که به منظور توزیع انرژی الکتریکی دریافتی از فیدر ورودی بین فیدر‌های خروجی در تابلو بکار می‌رود که معمولاً از نوع مسی یا در مواردی آلومینیمی می‌باشد.

فیدر ورودی تابلو:
فیدر ورودی تابلو مدار ورودی تابلو می‌باشد که تابلو از طریق آن تغذیه می‌گردد و تعداد آن تابع ساختار شبکه مدنظر می‌باشد ولی یک تابلوی فشارضعیف توزیع حداقل یک فیدر ورودی دارد.
معمولاً فیدر ورودی تابلو جریانی متناسب با جریان فیدر‌های خروجی از تابلو دارد.

فیدر‌های خروجی تابلو:
فیدر‌های خروجی تابلو مدارات خروجی تغذیه‌کننده بارهای متصل به تابلو می‌باشند که تابلو قرار است آنها را تغذیه نماید.
تعداد فیدرهای خروجی یک تابلو بر اساس تعداد مصرف‌کنندگان و با احتساب فیدر‌های ذخیره تعیین می‌گردد.

کلید ورودی تابلو
کلید‌ورودی تابلو ، تجهیز کلیدزنی در مدار فیدر ورودی تابلو می‌باشد که بسته به نوع آن به منظور قطع و وصل و یا حفاظت بکار می‌رود.

کلیدهای خروجی تابلو
کلید‌های خروجی تابلو ، تجهیزات کلیدزنی در مدارات فیدر خروجی تابلو می‌باشد که بسته به نوع آن به منظور قطع و وصل و یا حفاظت بکار می‌رود.

تجهیز حفاظت‌کننده مدارات ورودی یا خروجی تابلو
تجهیز حفاظت‌کننده مدارات ورودی یا خروجی تابلو تجهیزاتی حفاظتی می‌باشد که به منظور حفاظت تابلو در مقابل خطاهای مانند اتصال‌کوتاه ،‌اضافه‌جریانهای غیر مجاز ، اتصال زمین و ….. بکار می‌روند که ساده‌ترین تجهیز حفاظتی در چنین شرایطی فیوز‌ها می‌باشند که قادرند جریانهای غیر مجاز را با ذوب‌شدن المان خود قطع نمایند.
معمولاً تجهیز حفاظتی تابلو حداقل به منظور حفاظت در مقابل اتصال‌کوتاه مدار مربوطه بکار می‌رود که در استاندارد IEC-61439-1 به آن Short Circuit Protection Device یا SCPD اطلاق می‌شود.

ترمینال های ورودی و خروجی تابلو:
ترمینال‌های ورودی و خروجی تابلو ، محل اتصال هادی‌ها به فیدر‌های ورودی و خروجی تابلو‌ها می‌باشند که عمدتاً از نوع کابل می‌باشند و بخش مهمی از تابلو به شمار می‌روند زیرا بخش ارتباط با خارج تابلو می‌باشند.
شکل و سایز ترمینال‌های تابلو تابع مقدار ولتاژ ، جریان عبوری مدنظر و همچنین نوع هادی‌های متصل به آن می‌باشد.

اتصال بدنه به زمین و شینه حفاظتی تابلو:
اتصال‌بدنه ، یک بخش جدایی‌ناپذیر از تابلوها می‌باشند که به منظور حفاظت در مقابل اتصال‌ زمین و حفاظت در مقابل برق‌گرفتگی در تابلوها بکار می‌رود و معمولاً هادی حفاظتی (PE) به شکل یک شینه و یا اتصال‌ در دسترس در داخل تابلو قرار‌ دارد که هادی‌های حفاظتی مدارات ورودی و خروجی تابلو به آن متصل می‌گردند.

امروزه تابلوهای فشارضعیف بیشتر مجهز به کلید‌های خودکار (Circuit Breaker) می‌باشند که ترکیب تجهیز قطع و وصل و تجهیز حفاظتی می‌باشند.

در شکل‌های زیر انواع کلیدهای خودکار مختلف در تابلوهای فشارضعیف مشخص می‌باشد

کلید خودکار کامپکت (MCCB)

کلید خودکار مینیاتوری (MCB) و کلیدخودکار جریان نشتی (RCCB)

کلیدهای خودکار هوایی (ACB) در تابلوهای برق

این مقاله بروز‌رسانی خواهد شد.

این مقاله برای استفاده افراد علاقه‌مند به تابلوهای برق و فراگیری فنون مربوط به آن تهیه شده است و متعلق به سایت طراحی کاربردی تابلوهای برق بوده و استفاده از آنها در سایت‌های دیگر مجاز نمی‌باشد.